Tunus’ta Tasavvufi Bir Direniş

Bu araştırma, Tunus’ta tasavvufun tarihsel ve toplumsal yönlerini inceleyerek Medeniyye (Alâviyye) tarîkatı ve kurucusu Muhammed el-Medenî’yi merkeze almaktadır. Tasavvufun, bireysel manevi terbiyenin yanı sıra toplumsal yapıyı dönüştüren bir kurum olarak işlev gördüğü; XIX. ve XX. yüzyıllarda Fransız sömürgeciliği karşısında tarîkatların kimlik muhafazası, dini eğitim ve dayanışma gibi roller üstlendiği vurgulanmaktadır. Şeyh Muhammed el-Medenî’nin şahsiyetinde öne çıkan ilim, irfân ve liderlik vasıfları, hem toplumun maneviyatı hem de sömürgeye
karşı direnişi bakımından dikkat çekicidir. Bu bağlamda kurduğu Medeniyye (Alâviyye) tarîkatı, sömürge döneminde kimlik inşası ve toplumsal direnişe önemli katkılar sağlamıştır. Türkiye’de bu alanda yapılan ilk kapsamlı incelemelerden biri olan araştırma, tasavvuf tarihine yeni bir boyut kazandırmayı; Medeniyye tarîkatını ve kurucusunu ilmi bir bakış açısıyla tanıtmayı amaçlamaktadır. Böylece Tunus tasavvuf geleneği, İslâm dünyasının dini ve kültürel yapısı içinde özgün bir örnek olarak ele alınmaktadır.