Yedikıta Tarih ve Kültür Dergisi Sayı: 124 Aralık 2018

Tuna Nehri akmam diyor,
Etrafımı yıkmam diyor,
Şanı büyük Osman Paşa,
Plevne'den çıkmam diyor.

Hepimizin yakinen bildiği yukarıdaki dörtlük Tuna'nın, Osman Paşa'nın ve onunla bütünleşmiş Plevne destanının zihin ve kültür dünyamızdaki yerini bize çok iyi anlatır. Dünya harp tarihine mal olmuş “Türk kolay kolay kale teslim etmez!” sözünü binlerce defa tekrarlatan Plevne Müdafaası, sıradan bir savunma savaşı değildir.

Silistre, Ayıntab, Çankırı, Safranbolu, Yozgat, Şumnu, Milas, Simav gibi Anadolu ve Balkan şehirlerinin çocuklarının omuz omuza mücadele ettiği ateş hattıdır. Burada saka erinden başkumandanına kadar her bir fert, Müslüman Türk'ün azmi, gayreti ve sebatı karşısında düşman askerinin her seferinde duvara çarpıp nasıl yüz geri ettiğini cihana göstermiştir.

Bu müdafaada Osmanlı mühendislerinin uyguladıkları sistem, o güne kadar sahra tahkimatında kullanılmamış bir usuldü. Onuruyla savaşıp onuruyla teslim olan Osman Paşa, kurdurduğu bu tahkimat sayesinde Rus hücumlarını ardı ardına neticesiz bırakmıştı. Fakat o kahraman kumandan, huruç/çıkış harekâtında, askerini ve peşlerine takılmış 200 hanelik ahaliyi daha fazla kırdırmamak için teslim olacaktı.

Bu ay, Plevne'den çıkışın 140'ıncı yılı. Mevzuyu, Rus kaynaklarından da istifadeyle hazırlayıp sizlere aktaran Mahir Aslan'ın en çok üzerinde durduğu kaynak ise, daha önce ülkemizdeki çalışmalarda kullanılmayan, o günkü Rusya savunma bakanı Dimitriy Milyutin'in savaş günlükleridir.
Gelecek sayımızda da buluşmak dileğiyle, keyifli ve istifadeli okumalar...