Tevfik Fikret'in İzinde İki Şair Avram Naon ve İsak Ferera

Her büyük sanatkar gibi Tevfik Fikret de taklit edilmiş ve başka şairleri etkilemiştir. Musevi asıllı Osmanlı vatandaşları olan Avram Naon ve İsak Ferara, Fikret'in Rübab-i Şikeste'sinden esinlenerek yazdıkları Kalb-i Şikeste, Ebr-i Bahar ve Aşina Sesler adlı Türkçe şiir kitaplarıyla Servet-i Fünun'un etki ve çekim alanına giren iki kişidir. Bu araştırmayla ortaya çıkan en önemli husus 'ırk, din ve kültürü' farklı şairler arasında şiir ve edebiyat yoluyla bir duygu yakınlığının yakalanıp kurulabildiğinin tesbitidir.

Musevi asıllı iki şair olan Naon ve Ferera'nın Türk şairi Tevfik Fikret'le, geniş anlamda Servet-i Fünuncularla aynı duyguları, hayat görüşünü paylaşmaları, sosyal ve siyasal şartlardan kaynaklanmakla birlikte, bu etkileşimde en büyük hisse, onların içinde yetiştikleri Osmanlı-Türk kültür ikliminden etkilenmeleri, onu ortak kullanımlarıdır. Osmanlı-Türk toplumunda, farklı kökenden de gelse bütün vatandaşların sosyal ve kültürel yaşantıya katılabilmeleri için gerekli ortam mevcuttur.

Avram Naon ve İsak Ferera, Türkiye Musevi şair ve yazarları arasında Türkçe eser vermede başı çeken ve bir edebi ekole bağlanabilecek olan ilk isimlerdir. Bu bağlamda onların eserlerini Türk dilinde yazılmış ulusal edebiyat ürünleri olarak almak doğrudur. Her iki şairin açtığı yolda, Türkçe eser kaleme alma faaliyetinde kendilerinden sonra Matild Akçe, Jzef Habib Gerez, Avram Ventura, Roni Margulies, Mario Levi ve Liz Behmoaras gibi birçok şair ve yazar yetişmiştir ve tekrar etmek gerekirse onların ilk örnekleri Avram Naon ve İsak Ferera'dır.