Teolojinin Kısa Özeti

Bonaventura’nın en önemli sistematik teoloji eseri olan Breviloquium, 1257 civarında Paris Üniversitesi’nde ders verdiği dönemde kaleme alınmıştır. Breviloquium kelimesi Latince kökenli bir terimdir. “Brevi” kısmı, Latince “brevis” (kısa, özlü, az sözlü) kelimesinden gelirken, “loquium” kısmı ise Latince “loqui” (konuşmak) fiilinden türetilmiştir. Dolayısıyla Latince “kısa konuşma” anlamına gelen bu eser, Bonaventura’nın teolojik düşüncesinin özlü bir özetini sunar. Eserin temel amacı, Hıristiyan teolojisinin tüm temel konularını, açık, özlü ve sistematik bir biçimde ele almaktır.

Eserin önsözünde Bonaventura, Pavlus’un sözlerinden hareketle teoloji olarak adlandırılan Kutsal Kitap’ın kaynağını, gelişimini ve amacını açıklar. Kutsal Kitap’ın kaynağının Kutsal Üçleme’nin etkisiyle olduğunu, gelişiminin insani kavrayış yeteneğinin gereklilikleri doğrultusunda gerçekleştiğini ve amacının kusursuz mutluluğun sınırsız zenginliğini sağlamak olduğunu vurgular. Bonaventura, Kutsal Kitap’ın genişliğini, uzunluğunu, yüksekliğini ve derinliğini ifade eden dört boyutun önemine dikkat çeker. Ona göre Kutsal Kitap bilgisine ulaşmanın temelinde Peygamber İsa’ya iman yatar.

Breviloquium’un en önemli özelliklerinden biri, Bonaventura’nın mistik ve sistematik teolojik yaklaşımlarını ustaca birleştirmesidir. Eser, skolastik düşüncenin mantıksal kesinliğini Fransisken geleneğinin manevi derinliğiyle harmanlayarak, dönemin teolojik tartışmalarına özgün bir katkı sağlar. Bonaventura’nın kullandığı dil ve kavramlar, hem akademik hem de manevi yaşam için rehberlik sunar niteliktedir.