Sanatın ve Varoluşun Kökleri

“Var olmak, örtüşmemektir.”

Her tür “uyum”un içkin bir doygunluğa ve dolayısıyla da bir tıkanmaya yol açtığı bir evrende, gerçek yaratım nerede başlar? François Jullien bu çalışmasında, sanatın ve varoluşun başlangıcını, her türlü “uygunluk”tan sapma, ayrışma ve yarılma olarak düşünmeye çağırıyor bizi. Örtüşümsüzlük -Fransızca özgün adıyla dé-coïncidence- sadece bir kavram değil, aynı zamanda Batı metafiziğinin içkin çelişkilerine karşı geliştirilmiş düşünsel bir devinimdir.

Jullien, yaratıcı sürecin ya da bilinçli varoluşun herhangi bir büyük anlatının sunduğu “başlangıç” kurgularından değil, bizzat mevcut düzenin içinden kopan küçük ve sistemli çatlaklardan filizlendiğini öne sürüyor. Tıpkı sanatta olduğu gibi: Bir tablonun yüzeyine sızan çatlak ya da biçimle destek arasındaki küçük bir kayma/örtüşmeme, yeni bir estetik bilincin doğmasına neden olabilir. Bu düşünsel açılımı hem modern sanat hem de evrim kuramı üzerinden sürdüren Jullien, insanın doğayla olan ilişkisini de bu “örtüşmeme” ekseninde yeniden tanımlıyor. Bu kitapta, gerçekliğin mutlak bir denkliğe değil, ancak ayrışmaların verimli gerilimine dayandığını; yaratımın ise tam da bu “örtüşümsüzlük”te filizlendiğini göreceksiniz. Jullien’in özgün kavrayışı, varoluşu ve sanatın oluş/um sürecini yeniden düşünmek isteyen herkes için bir başlangıç sunuyor.