Rızaeddin Bin Fahreddin Meşhur Hatunlar

Tatar-Türk âlimi, müftü ve tarihçi Rızâeddin bin Fahreddin (1859-1936) pek çok eser kaleme almış, özellikle biyografi konusunda mahir bir müellif. Meşhur Hatunlar, onun “İslâm eserlerinde ve Müslümanlar arasında meşhur olan, ilim veya malıyla milletimize hizmet eden hatunların hayat hikâyeleri beyan edilen bir kitaptır” diye takdim ettiği bir eseri olup 1903'de Orenburg'da yayımlanmıştır. Eserini kızı Zeyneb için kaleme alan Rızâeddin bin Fahreddin zikrettiği kaynaklar dışında "her gün okumakta olduğumuz gazete ve dergilerden, edebi risale ve mecmualardan çok istifade ettiğini şüpheli konularda sayısız eserlere tekrar tekrar müracaat ederek" bu eseri meydana getirdiğini söylemektedir. Eserde alfabetik sırayla 500'ü aşkın hatun hakkında biyografik bilgiler verilmekte, metin boyunca Arap ve Osmanlı şiirinin en güzel örnekleri biyografiye eşlik etmektedir. Yazarın böyle bir eser kaleme almaktaki amacını kendi satırlarından okuyacak olursak:
"Hatunlara saygı gösterilse ve kaidesine göre eğitilse her türlü ilmi öğrenirler. Hatunları eğitimli olan milletlerin çocukları bilgili, güzel ahlâklı olur, fazileti sever ve terakkiyi arzu eder. Birlik ve halka hizmet için rahatını feda etmekle beraber milletini sever, ilme hizmet eder, her işlerini severek yapar ve gayretli olurlar. Onlar milletin ruhudur."
Yazar eserini, "millet anası yetiştirmek" gayesine hizmet etmesi için kaleme aldığını söylüyor. Bu ifadesiyle, ailenin ideal amaçlarından birine vurgu yapması, aile kurumunun tartışıldığı bugünlerde özellikle üzerinde etraflıca düşünülmesi gereken bir konu. Çünkü yazarın da belirttiği gibi bütün söylenilenler geleceğimize dairdir. Bu anlamda yayımladığımız bu eserin iki muhatabı var: İlki geleceğin anne-babaları olacak bugünün çocukları ve gençleri; ikincisi de bugünün anne ve babaları.