Nadir Toprak Elementleri ve Geleceği

Nadir toprak elementleri, modern teknolojinin sessiz ama vazgeçilmez yapı taşlarıdır. Elektrikli araçlardan rüzgâr türbinlerine, akıllı cihazlardan savunma sanayisine uzanan geniş bir alanda kullanılan bu stratejik kaynaklar, Yeşil Dönüşüm (GX) ve Dijital Dönüşüm (DX) çağında petrol kadar kritik bir öneme sahip hâle gelmiştir. Ancak bu önemin büyük bölümü, küresel kamuoyunda hâlâ yeterince görünür değildir.
Bu eser, nadir toprak elementlerinin ardındaki görünmez güç ilişkilerini görünür kılmayı amaçlamaktadır. Çin’in küresel üretim ve işleme süreçlerinde nasıl belirleyici bir tekel kurduğunu; ABD, Avrupa Birliği, Japonya ve Avustralya’nın bu hâkimiyeti dengelemek için yürüttüğü stratejik, ekonomik ve politik hamleleri kapsamlı bir analizle ele almaktadır. Aynı zamanda bu rekabetin, enerji dönüşümü politikalarıyla nasıl iç içe geçtiğini ortaya koymaktadır.
Çalışma, nadir toprak elementlerini yalnızca ekonomik bir girdi olarak değerlendirmekle yetinmemekte; onların jeopolitik etkilerini, çevresel maliyetlerini ve toplumsal sorumluluk boyutlarını bütüncül bir perspektifle incelemektedir. Zira bu elementlerin çıkarılması ve işlenmesi, çoğu zaman ciddi çevresel tahribatlara, iş güvenliği sorunlarına ve yerel halklar üzerinde derin sosyal etkilere yol açmaktadır. “Temiz enerji” hedefleri doğrultusunda çevresel yüklerin sınırlı coğrafyalara aktarılması ise yeşil dönüşümün küresel adalet boyutunu tartışmaya açmaktadır.
Guillaume Pitron’un konuyu kamuoyuna taşıyan çalışmasının ötesine geçen bu eser, nadir toprak elementleri meselesini akademik bir zemin üzerinde, madencilikten jeopolitiğe uzanan çok katmanlı bir çerçevede ele almaktadır. Enerji politikaları, sürdürülebilirlik, uluslararası ilişkiler ve küresel eşitsizlikler üzerine düşünen herkes için önemli bir başvuru kaynağı niteliğindedir.

İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
1. Nadir Toprak Elementleri (NTE)
2. Jeolojik Özellikleri
3. Bulundukları Yerler
4. Bilinen NTE Yatakları
5. Mineralojisi
6. Ortak Özellikleri
7. Yerkabuğunda Bulunma Oranları
8. Zenginleştirilmeleri
9. Uygulama Alanları
İKİNCİ BÖLÜM
10. Üretim Süreci
11. Pazar Dinamikleri
12. Nadir Toprak Element Arzı
13. Arz Riski Olan NTE’ler
14. Fiyatlar ve Fiyatlara Etki Eden Unsurlar
15. Küresel Etkenler
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
16. Eğitim ve Öğretim Stratejileri
17. Nadir Toprak Üretimi Yapan İşletmelerin Stratejileri
18. Nadir Topraklar Konusunda Devletlerin Stratejileri
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
19. Geri Donuşturme Calışmaları
BEŞİNCİ BÖLÜM
20. Türkiye’nin NTE Kaynakları
21. NTE Ticareti
22. Toryum ve NTE İlişkisi
23. Sonuç
EK-1
EK-2
Kaynaklar