Fıkıh Usulünde Fahreddin er-Razi Mektebi

Bu çalışmada İslâm medeniyetinin ikinci klasik döneminde fıkıh usulünün gelişimine büyük etkide bulunan Fahreddin er-Râzî mektebi ve usul görüşleri ele alınmaktadır. Dönemin usul yazımı, Râzî, çağdaşları ve takipçileri eliyle ilim zihniyetini bir bütün olarak dönüştüren gelişmelerin bir parçası olarak ortaya çıkmıştır. Bu mektep mensupları, düşünce tarzı olarak kelâm ve mantık ilmi başta olmak üzere bütün aklî ilimlere hususi bir değer vermişler, fıkıh usulüne aklî ve naklî ilimleri birleştiren yüksek bir ilim olarak bakmışlar ve onu metafizik-mantık dilini ve tahkik metodunu kullanarak yeniden inşa etmişlerdir. Mektebin fıkıh usulü yazımında ortaya koyduğu yenilik, mezhep sınırlarını aşan bir etkiye sahip olmuştur. Râzî'nin fıkıh usulü yazımını derinden etkileyen el-Mahsûl adlı eserinde fıkıh usulünü yeniden inşa ederken izlediği temel yaklaşım, usul meselelerini mümkün olan bütün kısımları ve ihtimalleriyle birlikte işlemek ve tahkike dayalı olarak delillendirmek şeklindedir. Bu çalışmada Râzî'nin usul görüşleri, el-Mahsûl etrafında oluşan literatür ve Râzî mektebine mensup olan yedi usulcü tanıtılmakta, mektebin usul görüşleri ve yazım üslûbuyla ilgili özellikleri tespit edilmektedir.