Farabi'nin Siyaset Felsefesinde Sosyal Sınıflar ve Halk

Fârâbî’nin siyaset felsefesine dair görüşleri, onun yaşadığı dönemin siyasal ve toplumsal koşullarıyla yakından ilişkilidir. Metafizik ve epistemolojik temeller üzerine inşa edilen siyasal tasavvuru, 10. yüzyılın entelektüel dinamizmi, Abbâsî Halifeliği’nin siyasal ve ideolojik zayıflığı ve mezhepçi hareketlerin etkisiyle şekillenmiştir. Bu tarihsel arka plan, Fârâbî’nin toplumu anlama, düzenleme ve ideal bir siyasal yapı kurma çabasının önemli bir bağlamını oluşturur. Fârâbî’nin siyaset düşüncesi, tarihsel ve kuramsal olarak kapsamlı bir inceleme alanı sunmaktadır. Bu çalışmada ele alınan temel kaynaklar arasında el-Medînetü’l-Fâzıla, es-Siyâsetü’l-Medeniyye, Fusûlün Münteza, Kitâbü’l-Mille, Tahsîlü’s-Sa‘âde, Tenbîh alâ Sebîli’s-Sa‘âde ve Kitâbü’l- Hurûf gibi eserleri yer almaktadır. Bu eserler, Fârâbî’nin halkı nasıl tasnif ettiğini, söz konusu tasnifin siyasal düzenle ilişkisini ve sosyo-politik analizler açısından ne tür çıkarımlar sunduğunu göstermesi bakımından önem taşır. Bu çalışma, Fârâbî’nin siyaset felsefesi bağlamında yönetilenlerin/halkın ve toplumsal sınıfların kökenine dair görüşlerini sistematik bir biçimde ele almayı amaçlamaktadır. Fârâbî’nin halkı bilgi, erdem ve toplumsal işlev temelinde sınıflandırması, onun siyasal düzen anlayışının derinliğini ortaya koymaktadır; bu anlayış hem kendi dönemine hem de günümüz siyaset teorilerine yönelik önemli çıkarımlar sunmaktadır.